„Stulecie krakowskich detektywów”, Jan Widacki
"The century of Kraków detectives", Jan Widacki

Ośmiu wspaniałych:

  1. Fryderyk Hechell: historyk medycyny sądowej, członek Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.
    det 1
  2. Stanisław Janikowski: współtwórca i wydawca czasopisma „Przegląd lekarski”, lekarz sądowy.
    det 2
  3. Leon Blumenstok-Halban: współtwórca i redaktor naczelny czasopisma „Przegląd lekarski”, lekarz sądowy, członek honorowy Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
    det 3
  4. Ludwik Zejszner: geolog, geograf, kartograf, krajoznawca. Brutalnie zamordowany w 1871 roku.
    det 4
  5. Napoleon Cybulski: fizjolog, współodkrywca adrenaliny, jeden z twórców endokrynologii, publicysta.
    det 5
  6. Ludwik Teichmann: lekarz anatom, odkrywca kryształków heminy we krwi – dzięki jego odkryciu można było ustalić, czy znalezione na prawdopodobnym miejscu zbrodni czerwone plamy to ślady krwi czy innej substancji.
    det 6
  7. Leon Wachholz: lekarz medycyny sądowej, autor pierwszych nowoczesnych podręczników z tej dziedziny.
    det 7
  8. Jan Stanisław Olbrycht: lekarz, specjalista medycyny sądowej, współredaktor pism sądowo-lekarskich.
    det 8

Co ich łączy? Wszyscy byli wykładowcami na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie na początku XIX wieku. I wszyscy mieli swój udział w rozwoju kryminalistyki, medycyny sądowej i nauk pokrewnych, a także działalności rozpoznawczo-pościgowej lokalnej policji. „Jak to wszyscy? Zejszner zajmował się innymi dziedzinami nauki!” powiecie pewnie. A jednak! Po tym, jak profesor został zamordowany, policja rozpoczęła – rzecz oczywista – śledztwo w celu wykrycia sprawcy tej zbrodni. Wykorzystano w nim pewne metody, które wcześniej nie były używane w tego rodzaju sprawach. Przykład? Fotografia. Lokajowi Zejsznera, który był podejrzany o popełnienie morderstwa, zrobiono zdjęcie typu wizytowego, powielono je, i wysłano 18 egzemplarzy tegoż zdjęcia do jednostek policyjnych w Królestwie Polskim z prośbą o informację, czy funkcjonariusze znają osobę, którą ono przedstawiało. Więc możemy zupełnie spokojnie powiedzieć, że choć śmierć profesora była nieszczęściem, w pewnym sensie była również pomocna… przynajmniej dla policji, która dzięki temu wydarzeniu miała szansę wprowadzić do swoich działań nowe metody.
Chcielibyście dowiedzieć się nieco więcej o wyżej wymienionych osobach? Interesujecie się kryminalistyką i wszystkim, co z nią związane? A może po prostu lubicie czytać historie kryminalne? Jeśli odpowiedzieliście twierdząco na którekolwiek z tych pytań (albo na wszystkie trzy), powinniście przeczytać „Stulecie krakowskich detektywów”, książkę Jana Widackiego. Pisząc ją, autor posiłkował się zbiorami Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Biblioteki Jagiellońskiej oraz Archiwum Wojewódzkiego w Krakowie, a także innymi dziełami na temat historii kryminalistyki i medycyny sądowej, jak również historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.

det okladka
Okładka książki (skan)

Zdjęcia w tekście zostały zeskanowane z książki „Stulecie krakowskich detektywów”; są to reprodukcje portretów wymienionych profesorów, pochodzących ze zbiorów Zakładu Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeum Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, oraz Katedry Historii Medycyny Sądowej Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

The Magnificent Eight:

  1. Fryderyk Hechell: forensic historian, member of the Cracow Scientific Society.
    det 1
  2. Stanisław Janikowski: co-founder and publisher of the „Przegląd lekarski” („Medical Review”) journal, a forensic physician.
    det 2
  3. Leon Blumenstok-Halban: co-founder and editor-in-chief of the „Przegląd lekarski” („Medical Review”) journal, medical examiner, honorary member of the Poznań Society of the Friends of Sciences.
    det 3
  4. Ludwik Zejszner: a geologist, geographer, cartographer, tour guide. Brutally murdered in 1871.
    det 4
  5. Napoleon Cybulski: physiologist, co-discoverer of adrenaline, one of the founders of endocrinology, publicist.
    det 5
  6. Ludwik Teichmann: anatomical doctor, discoverer of heminary crystals in the blood – thanks to his discovery, it was possible to determine whether the red spots found at the probable crime scene were traces of blood or other substance.
    det 6
  7. Leon Wachholz: forensic doctor, the author of the first modern textbooks in this field.
    det 7
  8. Jan Stanisław Olbrycht: doctor, forensic specialist, co-editor of court-medical magazines.
    det 8

What connects them? They were all lecturers at the Jagiellonian University in Kraków at the beginning of the 19th century. And they all had their share in the development of forensic science, forensic medicine and related sciences, as well as reconnaissance and investigation activities of the local police. „How is everyone? Zejszner dealt with other fields of science!” you will probably say. And yet! After the professor was murdered, the police began – obviously – an investigation to find the perpetrator of the crime. Some methods were used in it that had not been used in such cases before. An example? Photography. A photo of Zejszner’s valet, who was suspected of committing the murder, was taken, duplicated, and 18 copies of this photo were sent to police units in the Kingdom of Poland with a request to inform whether the officers knew the person who was presented in it. So we can easily say that even though the professor’s death was a disaster, it was also helpful in a sense… at least for the police, who thanks to this event had the chance to introduce new methods into their activities.
Would you like to find out a bit more about the aforementioned people? Are you interested in forensics and everything related to it? Or maybe you just like to read crime stories? If you have answered yes to any of these questions (or all three), you should read the „The century of Kraków detectives”, the book by Jan Widacki. While writing it, the author used the collections of the Archives of the Jagiellonian University, the Jagiellonian Library and the Provincial Archives in Kraków, as well as other works on the history of forensic science and forensic medicine, as well as the history of the Jagiellonian University.

det okladka
Cover of the book (scan)

 Photos in the text were scanned from the book „The century of Kraków detectives”; they are reproductions of portraits of the aforementioned professors from the collections of the Department of Forensic Medicine in Collegium Medicum of the Jagiellonian University, the Museum of History of the Jagiellonian University, and the Chair of the History of Forensic Medicine in Collegium Medicum of the Jagiellonian University.