„Zwierciadło pęka w odłamków stos”, Agatha Christie
"The Mirror Crack'd from Side to Side", Agatha Christie

„Zerwana nić jak cienki włos,
Zwierciadło pęka w odłamków stos,
„Klątwa nade mną”, krzyczy w głos
Pani z Chalott.”
– Piotr Cholewa, „Pani na Shalott”
(oryg. Alfred, Lord Tennyson, „The Lady of Shalott”)

Dolly Bantry zostaje zaproszona na przyjęcie w domu, w którym kiedyś mieszkała. Posiadłość zajmuje teraz amerykańska gwiazda filmowa Marina Gregg wraz z mężem, Jasonem Ruddem. Podczas przyjęcia aktorka rozmawia z jedną z zaproszonych osób – Heather Badcock, która przyszła razem ze swoim małżonkiem. Kobieta jest, jak się okazuje, wielbicielką Mariny. Opowiada aktorce o tym, jak kiedyś mimo ciężkiej choroby (różyczki) wybrała się w podróż specjalnie po to, żeby się z nią spotkać. W trakcie tego monologu Marina ma przez moment dziwny wyraz twarzy i patrzy w przestrzeń ponad głową rozmówczyni, co zostaje zauważone przez kilkoro gości. Nagle zdarza się niewielki incydent: Heather przypadkowo wylewa swojego drinka, plamiąc własną suknię i strój gospodyni. Aktorka, chcąc być uprzejma, oferuje jej swojego nietkniętego drinka jako zamiennik. Niedługo później Heather nagle źle się czuje i… umiera. Kiedy zawartość kieliszka zostaje przebadana, okazuje się, że zaoferowany jej przez Marinę drink był zatruty: dodano do niego śmiertelną dawkę znanego w Ameryce leku uspokajającego. Czyżby ktoś chciał otruć Marinę, ale przypadkowo zabił inną osobę? Tę wersję wydarzeń zdają się potwierdzać listy z pogróżkami, które gwiazda znajduje w domu. Jakiś czas później w posiadłości popełnione zostają dwa kolejne morderstwa. Ella Zielinsky, osobista sekretarka Mariny, umiera zatruta cyjankiem dodanym do atomizera, którego używa do walki z katarem siennym. Giuseppe, lokaj aktorki, zostaje zastrzelony. Lokalny komisarz Frank Cornish jest w kropce i przekazuje sprawę nadinspektorowi Scotland Yardu Dermotowi Craddockowi, ale ten również nie do końca wie, jak sobie z nią poradzić. Tylko niepozorna, wychodząca z choroby staruszka, panna Jane Marple, może pomóc ją rozwiązać…

„Zwierciadło pęka w odłamków stos” to kolejna z mistrzowsko napisanych powieści Agathy Christie, w których występuje panna Marple. Główna bohaterka jak zwykle wykazuje się darem obserwacji i łączenia faktów. Znów może także wykorzystać swoją umiejętność kojarzenia współczesnych wydarzeń i osób z podobnymi wypadkami z przeszłości czy ludźmi, których kiedyś spotkała. To wszystko daje jej możliwość rozwiązania tej skomplikowanej sprawy. Powieść ta jest typowym przykładem literatury typu „cosy crime”, do którego należą także inne książki i opowiadania z panną Marple w roli głównej. Mimo, że Christie wyraźnie zasugerowała popełnienie trzech zbrodni, śmierć bohaterów nie została opisana w krwawy, naturalistyczny sposób charakterystyczny dla znacznej części literatury kryminalnej. Tak samo jak w innych powieściach łączonych z gatunkiem „cosy crime”, osoba rozwiązująca zbrodnię nie jest pracownikiem policji, lecz zwykłym członkiem lokalnej społeczności. Jeśli więc macie ochotę rozwiązać zagadkę, ale nie lubicie typowych kryminałów, to „Zwierciadło pęka w odłamków stos” jest dla was idealną lekturą.

Zwierciadło pęka w odłamków stos

Okładka polskiego wydania książki
„Zwierciadło pęka w odłamków stos”
z
 2024 roku (Źródło)

„Out flew the web and floated wide;
The mirror crack’d from side to side;
„The curse is come upon me,” cried
The Lady of Shalott.”
– Alfred, Lord Tennyson, „The Lady of Shalott”

Dolly Bantry is invited to a party at the house where she used to live. The property is now occupied by an American film star, Marina Gregg, who is married to Jason Rudd. During the party, the actress talks to one of the invitees, Heather Badcock, who has come with her spouse. The woman is, it turns out, an admirer of Marina’s. She tells the actress how she once took a trip specifically to meet her, despite being seriously ill (suffering from German measles) at the time. During this monologue, Marina has a strange expression on her face for a moment and looks into space above her interlocutor’s head, which is noticed by several guests. Suddenly, a minor incident occurs: Heather accidentally spills her drink, staining her own gown and the hostess’s outfit. The actress, wanting to be polite, offers her her untouched drink as a replacement. A short time later, Heather suddenly feels unwell and… dies. When the contents of her glass are examined, it turns out that the drink Marina offered her had been poisoned: a lethal dose of a well-known sedative drug had been added to it in America. Could it be that someone wanted to poison Marina, but accidentally ended up killing another person? This version of events seems to be confirmed by the threatening notes the star finds in the house. Sometime later, two more murders are committed at the mansion. Ella Zielinsky, Marina’s social secretary, dies poisoned by cyanide added to the atomiser she uses to treat hay fever. Giuseppe, the actress’s butler, is shot dead. Local Chief Inspector Frank Cornish is at his wits’ end and hands the case over to Scotland Yard Chief Inspector Dermot Craddock, but the latter doesn’t quite know how to deal with it either. Only an unassuming, recovering old lady, Miss Jane Marple, can help solve it….

„The Mirror Crack’d from Side to Side” is another of Agatha Christie’s masterfully written novels featuring Miss Marple. The main character, as usual, demonstrates her gift for observation and linking facts. Again, she is also able to use her ability to associate contemporary events and people with similar past cases and people whom she once met. All this allows her to solve the complicated case. This novel is a typical example of „cosy crime” literature, which includes other books and stories starring Miss Marple. Although Christie has explicitly suggested the commission of three crimes, the deaths of the characters are not described in the gory, naturalistic manner characteristic of a large part of detective and crime literature. As in other novels linked to the „cosy crime” genre, the person solving the crime is not a police employee, but an ordinary member of the local community. So if you feel like solving a mystery but don’t like typical crime/detective novels, „The Mirror Crack’d From Side to Side” is the perfect read for you.

Dust-jacket illustration of the first UK edition of
„The Mirror Crack’d from Side to Side”, 1962 (Source)