Ludwik XI i astrolog
Luis XI and the astrologer

Król Francji Ludwik XI Walezjusz (panował 1461-1483) miał na swoim dworze astrologa z Włoch, człowieka o nazwisku Martius Galeotti. Pewnego dnia władca postanowił poddać jego umiejętności próbie. Słyszał bowiem, że kilka ostatnich przepowiedni nie spełniło się. Postanowił, że jeśli i tym razem słowa Galeottiego się nie wypełnią, mężczyzna straci życie. Wezwał go więc do siebie i zadał następujące pytanie: „Powiadasz, że gwiazdy mówią ci wszystko i że znasz godzinę śmierci każdego człowieka. Ale czy zdradziły ci również godzinę twojej własnej śmierci? Czy wiesz, kiedy umrzesz?”
Martius aż spocił się ze strachu i zaczął rozpaczliwie zastanawiać się nad najlepszą odpowiedzią. „Co powinienem mu odpowiedzieć? Jeśli powiem, że mam żyć długo, król zabije mnie tylko po to, żeby udowodnić, że gwiazdy nie mówią prawdy.” Przez kilka minut stał nieruchomo, nie mogąc wykrztusić słowa. Zwój z mapą nieba, który trzymał w ręce (bo został oderwany od studiowania go) wysunął się z jego wilgotnych palców i z szelestem upadł na posadzkę. Nagle, kiedy król zaczynał się już niecierpliwić, astrolog przypomniał sobie coś, co pozwoliło mu wybrnąć z sytuacji. Jego odpowiedź tak przestraszyła monarchę, że już nigdy nie zadawał mu tego pytania, ani nie próbował testować jego umiejętności poznawania przyszłości. Co takiego powiedział Martius, że Ludwik XI wolał nie wracać do kwestii, która go tak zaciekawiła?

Odpowiedź

King of France Louis XI Valois (ruled 1461-1483) had an astrologer from Italy, a man named Martius Galeotti. One day the ruler decided to put his skill to the test. He had heard that the last few prophecies had not come true. He decided that if this time Galeotti’s words would not be fulfilled, the man would lose his life. So he called him to himself and asked the following question: „You say that the stars tell you everything and that you know the hour of every man’s death. But did they also tell you the hour of your own death? Do you know when you will die?”
Martius gasped with fear and began to desperately think about the best answer. „What shall answer him? If I say I shall live long, the king will kill me only to prove that the stars do not tell the truth.” He stood there for a few minutes, unable to say a word. A scroll with the map of the sky, which he held in his hand (because he was detached from studying it), moved out of his damp fingers and fell to the floor with a rustle. Suddenly, when the king was beginning to get impatient, the astrologer remembered something that allowed him to get out of the situation. His answer frightened the monarch so much that he never asked him this question again, nor did he try to test his ability to learn about the future. What did Martius say that Louis XI preferred not to return to the issue that interested him so much?

Answer