„Karaibska tajemnica” i „Nemezis”, Agatha Christie
"A Carribean Mystery" and "Nemesis", Agatha Christie

Mam dla was niespodziankę – „podwójną” recenzję. Jeśli uważnie śledziliście moje wcześniejsze wpisy, pewnie zauważyliście, że w tej zakładce recenzowałam sporo książek Agathy Christie. Dziś postanowiłam napisać właśnie o dwóch dziełach tej autorki: „Karaibskiej tajemnicy” i „Nemezis”. Występuje w nich jedna z najbardziej znanych stworzonych przez nią postaci, panna Jane Marple. A więc zaczynajmy…

 

„Karaibska tajemnica”

Panna Jane Marple po raz pierwszy od dawna wyjeżdża na dłuższą wycieczkę daleko poza swoje miejsce zamieszkania. Jej siostrzeniec, Raymond, opłacił jej wyjazd na karaibską wyspę St Honoré, aby mogła dojść do pełni sił po długiej chorobie. Palące tropikalne słońce, nowe miejsce, nowi znajomi… Czegóż chcieć więcej, prawda?

Jedną z pierwszych osób, które panna Marple poznaje w hotelu Złota Palma, jest emerytowany wojskowy – major Palgrave. Większość gości uznaje staruszka za nudziarza: każdemu z nich opowiada po kilka razy te same historie ze swojego życia, nieznacznie zmieniając szczegóły, przez co brzmią one jakby w większości były zmyślone. Jednak któregoś dnia, nasza pani detektyw ma „szczęście” usłyszeć nową opowieść… a właściwie jej początek. Pan Palgrave twierdzi, że kiedyś spotkał wielokrotnego żonobójcę, który nie został ukarany za swoje zbrodnie. Ma nawet przy sobie zdjęcie tego człowieka, które chce pokazać swojej rozmówczyni. Wyciąga je z portfela… i niemal natychmiast chowa je do niego, patrząc na coś (a może na kogoś?) ponad ramieniem panny Marple. Kobieta obraca się i nie zauważa nic niezwykłego, poza grupą ludzi stojących niedaleko.

Następnego dnia, panna Marple dowiaduje się, że major Palgrave nie żyje. Najprawdopodobniej zmarł w wyniku zaniedbania: w łazience zostały znalezione tabletki na nadciśnienie, być może zapomniał je wziąć? Wielu gości przypominało sobie, że słyszeli, jakoby nieboszczyk miał problemy z podwyższonym ciśnieniem, a jednocześnie miał słabość do alkoholu. Jednak, co ciekawe, nikt z tych ludzi nie słyszał  o problemach zdrowotnych zmarłego od niego samego – zawsze wspominał o tym ktoś inny. Jane od razu zaczyna mieć podejrzenia, że to mogło być morderstwo. Pogłębiają się one, gdy pokojówka hotelowa, Victoria wspomina pewien szczegół: lekarstwa, które znaleziono w łazience wojskowego, wcześniej tam nie było. Jeszcze tej samej nocy dziewczyna zostaje znaleziona martwa, z nożem wbitym w plecy. Znajduje ją Molly Kendall, właścicielka hotelu. Czyżby ktoś próbował uciszyć dziewczynę?

Całkiem niespodziewanie, panna Marple znajduje kilka osób chętnych pomóc jej znaleźć mordercę majora Palgrave’a i Victorii. Są to: przykuty do wózka pan Jason Rafiel, jego sekretarka Esther Walters, oraz Arthur Jackson, kamerdyner i masażysta w jednej osobie. Szczególnie pan Rafiel jest bardzo zainteresowany całą sprawą.

Zabójstwo pokojówki wywołuje koszmary u Molly, właścicielki hotelu. Jej mąż, Tim, jest tym mocno zaniepokojony… A może tylko udaje? Panna Marple zaczyna się nad tym zastanawiać, kiedy przyłapuje Jacksona na przeglądaniu kosmetyków kobiety. Mężczyzna wspomina, że gdyby dodać do nich belladonnę (trującą substancję roślinną), mogłoby to wywołać koszmary i kilka innych objawów, które kobieta u siebie zauważyła, między innymi zaniki pamięci.

Kolejnej nocy Tim Kendall znajduje swoją żonę nieprzytomną w sypialni. Diagnoza: przedawkowanie tabletek nasennych. Na szczęście kobiecie udaje się przeżyć, ale i tak powiadomiona zostaje policja. Kucharz hotelowy, Enrico, wspomina oficerom, że widział Molly wychodzącą z hotelu z nożem do steków w ręce. Czyżby to ona była morderczynią? Kobieta spędza cały dzień w łóżku, wypoczywając. W środku nocy jej mąż budzi się i zauważa, że nie ma jej w pokoju. Niedługo później w pobliskim strumieniu zostają znalezione zwłoki wyglądające zupełnie jak ona, lecz okazuje się, że to Lucky Dyson, żona jednego z gości.

Czy panna Marple rozwiąże tę zawiłą zagadkę? Czy uda jej się zostać współczesną Nemezis, boginią sprawiedliwości? Sprawdźcie sami!

Karaibska tajemnica. | Antykwariat Filar

Okładka polskiego wydania „Karaibskiej tajemnicy”
(obrazek znaleziony w grafice Google)

 

„Nemezis”

Minęło kilka lat od historii znanej z „Karaibskiej tajemnicy”. Panna Marple wiedzie spokojne życie w St Mary Mead. Pewnego dnia, ku swojemu zdziwieniu, zostaje poproszona o kontakt z kancelarią prawniczą. Tam dowiaduje się, że pan Jason Rafiel, jej dawny znajomy (ten sam, którego poznała na St Honoré), nie żyje. Przed śmiercią napisał on do niej list z prośbą o rozwiązanie sprawy pewnego morderstwa, proponując za to wysokie honorarium – dwadzieścia tysięcy dolarów. Opłacił jej także wycieczkę po starych angielskich rezydencjach, w trakcie której ma ona znaleźć wskazówki do rozwiązania tej sprawy. W liście nawiązuje też do imienia „Nemezis”, którym Jane nazwała siebie przy okazji wspólnego rozpracowywania poprzedniego morderstwa.

Po krótkim namyśle, pani detektyw zgadza się podjąć wyzwanie. Wyrusza na wycieczkę, obserwując towarzyszy podróży i zastanawiając się, kto z nich mógłby być mordercą. Na pewnym etapie czeka ją kolejna niespodzianka: pan Rafiel załatwił jej zaproszenie do domu swoich znajomych. Są to trzy siostry: Anthea, Lavinia i Clotilde Bradbury. Ta ostatnia opowiada Jane bolesną historię z przeszłości. Jej przybrana córka, Verity, została brutalnie zamordowana. O tę zbrodnię został oskarżony Michael Rafiel, syn zmarłego Jasona, który obecnie odsiaduje wyrok dożywotniego więzienia. Panna Marple domyśla się, że chodzi o udowodnienie niewinności chłopaka.

Nieco później, w trakcie wycieczki, zdarza się wypadek: jedna z uczestniczek, panna Temple, zostaje zraniona przez staczający się ze zbocza głaz. Kobieta na przemian traci i odzyskuje przytomność, a w jednej z chwil kiedy jest przytomna, prosi o spotkanie z panną Marple. Mówi Jane, żeby „szukała Verity Hunt”… po czym znów traci przytomność i niedługo później umiera. Krótko po jej śmierci, Jane zostaje odwiedzona przez Archidiakona Brabazona, który opowiada jej historię znajomości Verity Hunt i Michaela Rafiela. Młodzi ludzie mieli się pobrać w tajemnicy przed Clotilde, która zabraniała dziewczynie spotykać się z ukochanym. Jednak Verity nie pojawiła się w kościele w dniu ślubu i zniknęła z domu swojej przybranej matki, nie mówiąc nikomu, gdzie zamierza się udać. Niedługo później została znaleziona martwa, ze zmasakrowaną twarzą. Jakiś czas później znaleziono podobnie zamordowaną inną dziewczynę. Pomimo braku dowodów na jego udział, Michael Rafiel został oskarżony o dokonanie obu tych morderstw ze względu na jego złą reputację i wcześniejsze problemy z prawem. Jednak z upływem czasu Jane Marple zaczyna podejrzewać, że prawdziwą zabójczynią przynajmniej jednej z nich jest któraś z sióstr Bradbury, choć nie może zdecydować, która z nich jest najbardziej podejrzana. W międzyczasie przygląda się czterem osobom towarzyszącym jej na wycieczce: Joannie Crawford, Emlynowi Price, pannie Cooke oraz pannie Barrow.

Czy pannie Marple uda się wykonać zadanie zlecone jej przez pana Rafiela i po raz kolejny w swojej karierze zostać współczesną Nemezis? Czy czworo ludzi, na których zwróciła uwagę, ma jakikolwiek związek z tą sprawą? I jaki związek mają z nią siostry Bradbury? Aby poznać odpowiedzi na te pytania, przeczytajcie „Nemezis”.

Okładka polskiego wydania „Nemezis”
(obrazek znaleziony w grafice Google)

I have a surprise for you – a „double” review. If you’ve followed my previous posts closely, you may have noticed that I have reviewed quite a few of Agatha Christie’s books in this tab. Today I decided to write about two works by this author: „A Caribbean Mystery” and „Nemesis”. They feature one of the most famous characters created by her, Miss Jane Marple. So let’s get started…

 

„A Caribbean Mystery”

Miss Jane Marple is going on a long trip far beyond her home for the first time in a long time. Her nephew, Raymond, paid for her trip to the Caribbean island of St Honoré so that she could recover from her long illness. Blazing tropical sun, new place, new friends … What more could you want, right?

One of the first people Miss Marple meets at the Golden Palm Hotel is a retired military officer Major Palgrave. Most guests consider the old man a bore: he tells each of them the same stories from his life several times, slightly changing the details, making them sound as if they were mostly made up. One day, however, our detective is „lucky” to hear a new story… or rather its beginning. Mr Palgrave claims to have once met a multiple spouse murderer who was not punished for his crimes. He even has a photo of this man with him, which he wants to show to his interlocutor. He takes it out of his wallet… and slips them almost immediately into him, looking at something (or maybe someone?) over Miss Marple’s shoulder. The woman turns and does not notice anything unusual except for a group of people standing nearby.

The next day, Miss Marple learns that Major Palgrave is dead. Most likely, he died as a result of neglect: high blood pressure pills were found in the bathroom, perhaps he forgot to take them? Many visitors remembered hearing that the deceased had problems with high blood pressure and at the same time had a weakness for alcohol. Interestingly, however, none of these people had heard of the deceased’s health problems from him – it was always mentioned by someone else. Jane immediately begins to suspect that it might be murder. The suspicions worsen when the hotel maid Victoria mentions a detail: the medicine found in the military’s bathroom wasn’t there before. Later that night, the girl is found dead, with a knife stuck in her back. It’s Molly Kendall, the hotel owner, who finds her. Is someone trying to silence the girl?

Quite unexpectedly, Miss Marple finds several people willing to help her find the murderer of Major Palgrave and Victoria. They are the wheelchair-bound Mr Jason Rafiel, his secretary Esther Walters, and Arthur Jackson, the valet and masseur in one person. Especially Mr Rafiel is very interested in the whole matter.

The murder of the maid causes nightmares for Molly, the hotel owner. Her husband, Tim, is very concerned about this… Or is he just pretending? Miss Marple starts to wonder about this when she catches Jackson looking through the woman’s cosmetics. The man mentions that if you added belladonna (a poisonous plant substance) to them, it could cause nightmares and several other symptoms that the woman noticed in herself, including memory lapses.

The following night, Tim Kendall finds his wife unconscious in the bedroom. Diagnosis: overdose of sleeping pills. Fortunately, the woman survives, but the police are informed anyway. The hotel’s chef, Enrico, mentions to officers that he had seen Molly leave the hotel with a steak knife in her hand. Was she the murderer? The woman spends all day in bed, resting. In the middle of the night, her husband wakes up to find she is not in the room. Soon after, a body that looks exactly like her is found in a nearby creek, but it turns out to be Lucky Dyson, the wife of one of the guests.

Will Miss Marple solve this intricate mystery? Will she manage to become a modern Nemesis, the goddess of justice? Check it out for yourselves!

A Caribbean Mystery First Edition Cover 1964.jpg

Cover of the first UK edition of „A Caribbean Mystery”
(image from the Wikipedia page on the book)

 

„Nemesis”

Several years have passed since the story known from „The Caribbean Secret”. Miss Marple is living a quiet life in St Mary Mead. One day, to her surprise, she is asked to contact a law firm. There she learns that Mr Jason Rafiel, her old acquaintance (the same one she met on St Honoré), is dead. Before his death, he wrote her a letter asking her to solve the case of a murder, proposing a high fee – twenty thousand dollars. He also paid her a tour of old English mansions to find clues to the case. In the letter, he also refers to the name „Nemesis”, which Jane called herself while investigating a previous murder.

After a short consideration, the detective agrees to accept the challenge. She goes on a trip, observing her travelling companions and wondering which of them might be the murderer. At some point, another surprise awaits her: Mr Rafiel arranged for her to get an invitation from his friends to visit their house. These are three sisters: Anthea, Lavinia, and Clotilde Bradbury. The latter tells Jane a painful story from the past. Her adoptive daughter, Verity, was brutally murdered. Michael Rafiel, the son of the late Jason, who is currently serving a life sentence, was accused of this crime. Miss Marple realizes that it is about proving the boy’s innocence.

A little later, during the trip, an accident occurs: one of the participants, Miss Temple, is injured by a rock sliding down the hill. The woman alternately loses and regains consciousness, and at one time when she is conscious, asks to meet Miss Marple. He tells Jane to „search for Verity Hunt”… then loses consciousness again and dies shortly after. Shortly after her death, Jane is visited by Archdeacon Brabazon, who tells her the story of the acquaintance of Verity Hunt and Michael Rafiel. Young people were to get married in secret from Clotilde, who forbade the girl to meet her beloved. However, Verity did not show up at the church on her wedding day and disappeared from her foster mother’s house without telling anyone where she was going to go. Soon after, she was found dead, her face mutilated. Sometime later, another girl was found similarly murdered. Despite the lack of evidence of his involvement, Michael Rafiel was charged with committing both of these murders due to his bad reputation and previous legal problems. However, as time passes, Jane Marple begins to suspect that the real killer of at least one of them is one of the Bradbury sisters, though she cannot decide which of them is the most suspicious. Meanwhile, she watches four people accompanying her on the trip: Joanna Crawford, Emlyn Price, Miss Cooke and Miss Barrow.

Will Miss Marple manage to complete the task assigned to her by Mr Rafiel and once again in her career become a modern Nemesis? Do the four people whom she has pointed out have anything to do with this case? And what do the Bradbury sisters have to do with it? For the answers to these questions, read „Nemesis”.

Marplenemesis.jpg

Dust-jacket illustration of the first UK edition of „Nemesis”
(image from the Wikipedia page on the book)