„Szaleństwa panny Ewy”, Kornel Makuszyński
"Crazy deeds of Miss Ewa", Kornel Makuszyński

Spis osób:

  1. Hieronim Tyszowski – lekarz zajmujący się wynajdowaniem lekarstw zabijających zarazki cholery i wszelkich innych chorób, które wypełzły na świat z puszki Pandory; zaproszony do Chin, aby wspomógł obywateli tegoż państwa w walce z cholerą.
  2. Ewa Tyszowska, zwana również „kozą”, Ewunią, Ewcią – córka rzeczonego doktora, która od opiekunki swej, pani Szymbart, uciekła przez okno; dzięki niej pewien młody malarz zaczął wyglądać „jak arcyksiążę”.
  3. Pani Halicka, zwana „ciocią” – daleka krewna matki Ewy.
  4. Jerzy Zawidzki – malarz. Poznał Ewę tuż po jej ucieczce od pani Szymbart; to właśnie on nazwał ją „kozą”.
  5. Klementyna Zawidzka – matka Jerzego, wdowa; z niesamowitym spokojem znosiła wszelkie wariactwa malarza.
  6. Rogalik – młody malarz o „smacznym” nazwisku, ten właśnie, który za sprawą Ewy zyskał wygląd „arcyksięcia”.
  7. Basia Zawiłowska – młoda sąsiadka Zawidzkich, podkochująca się w Jerzym.
  8. Pan Mudrowicz – stary, bardzo brzydki i bardzo nieszczęśliwy człowiek, który zmienił się tylko dzięki Ewie.
  9. Zosia Szymbart – przyjaciółka Ewy, chora na gruźlicę ofiara okrutnej miłości swojej matki.
  10. Pani Szymbart – sąsiadka Ewy, która miała opiekować się nią podczas nieobecności jej ojca.
  11. Wacław Szymbart – mąż pani Szymbart, kolejna jej ofiara; zbyt słaby, żeby przeciwstawić się silnemu charakterowi małżonki, która ma nad nim „niejaką przewagę wymowy”.
  12. Rolmops – pies Ewy, który mógłby, jak się zdaje, zjeść wszystko, a jego pomysłowość wcale nie ustępuje pomysłowości jego właścicielki.

„W takim razie będziesz uchodził za gbura. Co kraj to obyczaj. Przeczytałam w tej rozkosznej książce o takim zdarzeniu: raz pewien Chińczyk, odziany w najświetniejszą swoją szatę, przyszedł do pewnego domu, w którym na belce pułapu stało naczynie z oliwą, a oliwę chłeptał szczur. Przestraszony szczur, uciekając, przewrócił naczynie z oliwą na gościa, którego najświetniejsze odzienie w straszliwym znalazło się stanie. Gość wpadł we wściekłość, a wtem wchodzi gospodarz. Gość odrobił zakazaną liczbę ukłonów i z uprzejmym uśmiechem powiada: ‘O panie! W chwili gdy wchodziłem do tego szanownego domu, przestraszyłem nieopatrznie twego szanownego szczura, który w ucieczce przewrócił twoje szanowne naczynie z oliwą na moją nędzną szatę, co tłumaczy pogardy godny stan, w którym śmiem znajdować się w twoim szanownym domu!’” (Ewa do Hieronima na temat chińskiej uprzejmości)

Udało mi się zdobyć wydanie „Szaleństw panny Ewy” pochodzące z wydawnictwa Nasza Księgarnia.

Table of persons:

  1. Hieronim Tyszowski – a doctor dealing with inventing medicines that kill the germs of cholera and any other diseases that crept into the world from Pandora’s box; invited to China to help the citizens of that state in the fight against cholera.
  2. Ewa Tyszowska, also known as „goat”, Ewunia, Ewcia – daughter of said doctor, who escaped from her guardian through the window; thanks to her, a young painter began to look „like Archduke.”
  3. Ms. Halicka, called also „aunt” – a distant relative of Ewa’s mother.
  4. Jerzy Zawidzki – a painter. He got to know Ewa shortly after her escape from Mrs. Szymbart; it was he who called her „a goat”.
  5. Klementyna Zawidzka – mother of Jerzy, a widow; bore all the madness of the painter with the amazing calmness.
  6. Rogalik – young painter with a „tasty” name*, just the one who gained the look of the „Archduke” thanks to Ewa.
  7. Basia Zawiłowska – young neighbor of Zawidzki family, in love with Jerzy
  8. Mudrowicz – old, very ugly, and very unhappy man who changed only thanks to Ewa.
  9. Zosia Szymbart – a friend of Ewa, suffering of tuberculosis, victim of cruel love of her mother.
  10. Szymbart – Ewa’s neighbor, who had to look after her during the absence of her father.
  11. Wacław Szymbart – husband of Ms. Szymbart another victim of hers; too weak to stand up to the strong character of his wife, who has „a certain advantage of speech over him.
  12. Rolmops – Ewa’s dog, who could, as it seems, eat everything, and his ingenuity did not inferior ingenuity of his owner.

*Ewa says that about his name – it can be literally translated as „Croissant”.

„Then you will be considered a boor. Every country has its customs. I read in this delightful book about the event: once a Chinese, clad in his most brilliant robe, came to a house where there was a dish with olive oil was standing on the beam of the ceiling, and oil was being lapped by arat. A frightened rat, fleeing, knocked the dish with oil on the guest, whose most brilliant clothes came into horrible state. The guest flew into a rage, and suddenly enters the host. Guest made the proper number of bows and with a polite smile he says: 'O Lord! The moment I entered this honorable house, I recklessly frightened your esteemed rat that, while escaping, knocked your honorable dish with olive oil on my miserable robe, which explains the contempt worthy condition in which I dare to be in your honorable house!'”(Ewa to Hieronim on the Chinese courtesy)

I managed to get the edition of „Crazy deeds of Miss Ewa” coming from Nasza Księgarnia publishing house.